Αφιερωματική εκδήλωση για τη συμπλήρωση 200 ετών (1824-2024) από το Ολοκαύτωμα της Ηρωικής Νήσου των Ψαρών, στη μνήμη του πρώην πρωθυπουργού, ναυάρχου πυρπολητή Κωνσταντίνου Κανάρη, διοργάνωσε η Βουλή των Ελλήνων στην αίθουσα της Γερουσίας.

Χαιρετισμούς απηύθυναν ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας, ο βουλευτής Χίου της Νέας Δημοκρατίας κ. Νότης Μηταράκης και ο βουλευτής Χίου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής κ. Σταύρος Μιχαηλίδης, ενώ για την τραγωδία των Ψαρών αλλά και την προσωπικότητα του Κωνσταντίνου Κανάρη μίλησαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χίου, Ψαρών και Οινουσσών κ.κ. Μάρκος, η Ομότιμη Καθηγήτρια Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Μαρία Ευθυμίου, ο Πλωτάρχης του Πολεμικού Ναυτικού κ. Παναγιώτης Γέροντας και ο Αντιδήμαρχος της Ηρωικής Νήσου Ψαρών κ. Μαρίνος Εμμανουήλ.

Το γεμάτο μνήμες και συμβολισμούς ποίημα «Ματρόζος» του Γεωργίου Στρατήγη απήγγειλε η κ. Ελένη Καραγιώργη.

Την κυβέρνηση εκπροσώπησε στην εκδήλωση ο Υφυπουργός Εσωτερικών κ. Βασίλης Σπανάκης.

Οπως επεσήμανε ο Πρόεδρος της Βουλής στον χαιρετισμό του, «τιμούμε τη μνήμη ενός λαού, ενός “πέτρινου καραβιού”, το οποίο πλήρωσε πανάκριβα τη συμμετοχή του στην επανάσταση, αλλά και συνέβαλε πολύτιμα εις την αίσια έκβαση της επαναστάσεως».

Ο κ. Τασούλας τόνισε πως «η Βουλή σήμερα επιχειρεί να τιμήσει τη μνήμη συμπληρώσεως φέτος δύο αιώνων από το Ολοκαύτωμα των Ψαρών, διότι αντιλαμβανόμεθα ότι, παρά την αρπάγη της καθημερινότητας, η ανάμνηση τέτοιων γεγονότων μάς κρατάει γερά προσηλωμένους στη θέση μας και μας επιτρέπει να βλέπουμε με αισιοδοξία και μάτι ιστορίας και όχι συγκυρίας το αύριο».

Ο Πρόεδρος της Βουλής σημείωσε ότι χάρη στη δραματική στάση και εξοικείωση με τον θάνατο του ηρωικού λαού των Ψαρών 200 χρόνια πριν, «σήμερα εμείς είμαστε ελεύθεροι και γι’ αυτό και εδώ στη Βουλή των Ελλήνων υποκλινόμεθα».

Από την πλευρά του ο Bουλευτής Χίου της Ν.Δ. Νότης Μηταράκης τόνισε ότι  «σήμερα τιμούμε το παρελθόν, αλλά γιορτάζουμε και το παρόν και το μέλλον του νησιού. Η θυσία των Ψαριανών υπενθυμίζει σε όλους μας τη σημασία της ελευθερίας και της ενότητας. Το πνεύμα του αγώνα τους εμπνέει τις μελλοντικές γενιές να συνεχίσουν το δρόμο του καθήκοντος απέναντι στην Πατρίδα».

«Καθώς γιορτάζουμε την 200η επέτειο αυτής της ιστορικής στιγμής, ας αναλογιστούμε τις αξίες που μας κληροδότησαν οι ήρωές μας: την αφοσίωση στην ελευθερία, την πίστη στην ενότητα και την αλληλεγγύη. Καθήκον μας, να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη τους και να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για μια Ελλάδα που θα τιμά την ιστορία της και θα οικοδομεί το μέλλον της, τις αξίες και τα ιδανικά που μας ενώνουν ως Έλληνες. Κλείνοντας, θα ήθελα να θυμίσω μια εκκρεμότητα της Πολιτείας. Χρωστάμε στον Δήμο της Ηρωικής Νήσου των Ψαρών να κατασκευάσουμε ένα μικρό Μουσείο στο κτήμα του Κωνσταντή Κανάρη στα Ψαρά. Μια μεγάλη εκκρεμότητα για μια δαπάνη πολύ μικρή», συμπλήρωσε ο κ. Μηταράκης.

Η ομιλία του κ. Μηταράκη:

Κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων, Κύριες & Κύριοι Συνάδελφοι, Σεβασμιώτατε, κύριοι Υπουργοί, εκλεκτοί Προσκεκλημένοι, Κυρίες & Κύριοι,

Με ιδιαίτερη χαρά και τιμή, στην Αίθουσα της Γερουσίας της Βουλής των Ελλήνων, τιμάμε σήμερα τα 200 έτη από το Ολοκαύτωμα της Ηρωικής Νήσου των Ψαρών, καθώς και την προσωπικότητα του Πρωθυπουργού, Κωνσταντή Κανάρη.

Η εκδήλωση της Βουλής των Ελλήνων, δεν είναι μόνο μια ευκαιρία να αναλογιστούμε την ηρωική θυσία, την ηρωική αντίσταση των Ψαριανών, αλλά και να θυμηθούμε, όπως έκανε με την εξαιρετική ομιλία του ο κ. Πρόεδρος της Βουλής, τα γεγονότα που οδήγησαν σε αυτή την τραγική, αλλά συγχρόνως ηρωική, σελίδα της ιστορίας μας.

Το ξέσπασμα της επανάστασης του 1821, βρήκε τους Ψαριανούς καραβοκύρηδες και ναύτες έτοιμους να πολεμήσουν, με όλες τους τις δυνάμεις, για την απελευθέρωση.

Από τις 10 Απριλίου του 1821 τα Ψαρά εντάχθηκαν στον Αγώνα, πετυχαίνοντας σημαντική συμβολή, με τους ένδοξους πυρπολητές. Με αποκορύφωμα την πυρπόληση της Ναυαρχίδας του Καρά Αλή, στο λιμάνι της Χίου, από τον Κωνσταντή Κανάρη και τον Ανδρέα Πιπίνο, προκαλώντας την οργή των Οθωμανών. Η Ηρωική Νήσος Ψαρών υπέστη βάναυσο ολοκαύτωμα από τους Οθωμανούς, καθώς στις 21-22 Ιουνίου 1824, στο νησί, 20 χιλιάδες Έλληνες έχασαν τη ζωή τους. Επέζησαν 3600 Ψαριανοί και 10 χιλιάδες Έλληνες που είχαν βρει καταφύγιο στο νησί. Μια ένδοξη ιστορία, στην αιματοβαμμένη Μαύρη Ράχη, στο Παλαιόκαστρο, εκεί όπου ο Αντώνης Βρατσάνος ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη. Μια ένδοξη θυσία, που ο Διονύσιος Σολωμός απαθανάτισε, «Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη».

Μαζί με τη Σφαγή της Χίου, η καταστροφή των Ψαρών συγκλόνισε την Ευρώπη. Αποτέλεσε μια κρισιμότατη καμπή στον αγώνα της ανεξαρτησίας, καθώς συντέλεσε στη μεταστροφή της στάσης των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων που οδήγησαν τελικά, στην Ανεξαρτησία του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους. Τα νησιά μας, συνέβαλαν αποφασιστικά, στη θετική έκβαση του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του Γένους. Ανέδειξαν κορυφαίες προσωπικότητες του Αγώνα, όπως ο Δημήτρης Παπανικολής, ο Νικολής Αποστολής και ο Κωνσταντής Νικόδημος, αλλά και εθνικούς ευεργέτες όπως ο Ιωάννης Βαρβάκης.

Κυρίες και Κύριοι,

Τιμάμε σήμερα την μνήμη του Κωνσταντή Κανάρη. Ο Ναύαρχος, διατέλεσε πέντε φορές Πρωθυπουργός της Ελλάδος σε περιόδους από το 1844 έως το θάνατο του, εν ενεργεία, το 1877. Έχοντας επιδείξει απαράμιλλο θάρρος στη θάλασσα, σε επικίνδυνα λιμάνια, καταδιώκοντας τον Οθωμανικό στόλο. Έχοντας αρχικά, το 1827 οριστεί πληρεξούσιος των Ψαρών στην Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, η οποία εξέλεξε ως πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδος τον Ιωάννη Καποδίστρια. Η οικογένεια Κανάρη προσέφερε στο Έθνος, εκτός από τον Κωνσταντή, βουλευτές, υπουργούς, αξιωματικούς του Στρατού και του Ναυτικού. Μια οικογένεια προσφοράς στο Έθνος.

Κυρίες & Κύριοι,

Θέλω να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, κ. Κωνσταντίνο Τασούλα, που με προθυμία αποδέχθηκε την πρόταση των δυο Βουλευτών του νησιού, να διοργανώσουμε την αφιερωματική επιστημονική εκδήλωση. Να ευχαριστήσω τους ομιλητές που με προθυμία αποδέχθηκαν την πρόσκλησή μας, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Χίου, Ψαρών και Οινουσσών, κ.κ. Μάρκο, την καθηγήτρια κυρία Μαρία Ευθυμίου, τον Πλωτάρχη, κ. Παναγιώτη Γέροντα, τον Δήμαρχο της Ηρωικής Νήσου Ψαρών, κ. Βρατσάνο, ο οποίος δυστυχώς δεν μπορεί να είναι σήμερα μαζί μας για λόγους υγείας. Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς τον συνάδελφο, τον Ναύαρχο, κ. Σταύρο Μιχαηλίδη για τη συνδιοργάνωση, τον Γενικό Γραμματέα της Βουλής των Ελλήνων και τους συνεργάτες του για την άψογη προετοιμασία της σημερινής εκδήλωσης.

Σήμερα τιμούμε το παρελθόν, αλλά γιορτάζουμε το παρόν και το μέλλον του νησιού. Η θυσία των Ψαριανών υπενθυμίζει σε όλους μας τη σημασία της ελευθερίας, του αγώνα, της ενότητας και αυτό το πνεύμα του αγώνα εμπνέει τις μελλοντικές γενιές να συνεχίσουμε το δρόμο του καθήκοντος απέναντι στην Πατρίδα. Καθώς γιορτάζουμε την 200η επέτειο αυτής της ιστορικής στιγμής, ας αναλογιστούμε τις αξίες που μας κληροδότησαν οι ήρωές μας: την αφοσίωση στην ελευθερία, την πίστη στην ενότητα και την αλληλεγγύη.

Καθήκον μας, να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη τους και να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για μια Ελλάδα που θα τιμά την ιστορία της και θα οικοδομεί το μέλλον της, τις αξίες και τα ιδανικά που μας ενώνουν ως Έλληνες. Κλείνοντας, θα ήθελα να θυμίσω μια εκκρεμότητα της Πολιτείας. Χρωστάμε στον Δήμο της Ηρωικής Νήσου των Ψαρών να κατασκευάσουμε ένα μικρό Μουσείο στο κτήμα του Κωνσταντή Κανάρη στα Ψαρά. Μια μεγάλη εκκρεμότητα για μια δαπάνη πολύ μικρή.

Σας ευχαριστώ.